36 jaar de stadsbus in Amby deel 1

Uit Amiepedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Datum: 1955-1958, lijnbus 15 Maastricht-Brunssum, met LTM logo achterop, halterend bij Amby-kerk.

Tot en met 1970 bestond het openbaar vervoer in Amby enkel uit een streekbus die eenmaal per 2 uur reed over de huidige Ambyerstraat, zoals onderstaande bus van de Limburgse Tramweg maatschappij (LTM), lijn nummer 15, die reed van Station NS Maastricht naar Brunssum. Het openbaar vervoer in Amby veranderde echter volledig op 1 juli 1970, toen Amby onderdeel werd van de gemeente Maastricht. Het Gemeentelijk Autobussen-Bedrijf (GAB), onderdeel van de Dienst Gemeentewerken, had destijds namelijk het beleid dat elke inwoner van Maastricht maximaal 400 meter verwijderd diende te zijn van een bushalte. En zo kon het gebeuren dat stadsbuschauffeur L. Stevens op 1 juli 1970 om 6.49 uur ‘s morgens Amby binnenreed met zijn bus en Amby vanaf toen opgenomen was in het stadsbuslijnennet van Maastricht. De eerste busrit van 36 jaren stadsbus in Amby.

Destijds schreef De Limburger hierover het volgende:

Artikel uit de Limburger naar aanleiding van de roemruchte eerste busrit van de stadsbus door Amby.
Het schema van het nieuwe lijnennet per 1-7-1970 van GAB Maastricht. Hierin waren vanaf deze datum nieuw opgenomen: Amby, Borgharen, Itteren en Oud-Caberg. Lijnbus 2 naar Amby reed in 1970 nog via Nazareth, Severenstraat, Cramer van Brienenstraat, In de O, Ambyerstraat en Severenstraat tot Oud-Caberg.





Een gewild object voor fotografen

In de loop van de jaren zijn er door vele hobbyfotografen duizenden foto’s gemaakt van stadsbussen die rondrijden in Maastricht. Met name de omgevingen waarin de bussen gefotografeerd zijn geven vaak een prachtig tijdsbeeld weer. Dankzij fotograaf wijlen Laurent Bollen, die vooral tussen de jaren 1950-1970 in binnen- en buitenland duizenden bussen en trams gefotografeerd heeft en 'n schat aan foto's achtergelaten heeft, zijn er ook van Maastricht enorm veel prachtige foto’s van stadsbussen in alle hoeken van Maastricht beschikbaar. Zijn nalatenschap in de vorm van negatieven en dia’s is gelukkig bewaard gebleven en wordt nu door enkele oudgedienden van Stadsbus (met name Ronald Bartels en Jack Delzainne) beheerd, gedigitaliseerd, hersteld en bewerkt waar dit nodig is. Ook van Amby zijn er zo geweldige pareltjes bewaard gebleven die het tijdbeeld prachtig weergeven.

Rondje door Amby in 1970

(klik op de collage voor vergroting)

Bushalte Amyerhoof: bus GAB30, de beroemde foto van de eerste stadsbus op 1 juli 1970 in Amby .
GAB27 bij eindhalte Amby, In de O/Walburg in aanbouw. Datum 1-7-1970


Busrondje Amby op 4 december 1971 in kleur

In 1971 krijgt het GAB 25 nieuwe bussen om alle nieuwe lijnen te kunnen rijden. Voor het eerst verschijnt de naam “Stadsbus Maastricht” en het logo op deze bussen. Er wordt wederom een nieuwe dienstregeling ingevoerd. De route van de stadsbus lijn 2 loopt voortaan via de Ambyerstraat: Ambyerstraat-Severenplein-Cramer van Brienenstraat-Van Goghstraat-Ambyerstraat naar Malberg. Laurent Bollen heeft in 1971 een aantal mooie kleurenfoto’s gemaakt:

Rondje met de bus in 1971

4 december 1971: SBM54 bij bushalte Severenplein met de Boerenleenbank, die in 1972 op zou gaan in de Rabobank. Er staan nog geen bomen langs het plein; deze zijn pas veel later, in de 80-er jaren, geplant. Bij de aanleg van het plein was hier overigens geen rekening mee gehouden. De kabels en leidingen liggen langs de randen van het plein. Vandaar dat er nu aan beide zijden “vluchtstroken” liggen waar geen bomen geplant konden worden i.v.m. beschadigingen door wortelgroei. Op de tweede foto SBM54 bij eindhalte Amby, Van Goghstraat in aanbouw. De derde foto toont ons de bushalte “Kerk/Verkesgetske”. In latere jaren is het bushokje nog verplaatst naar het pleintje voor de kerk, tussen café De Keizer en de kerk. Op foto 4 bushalte “D’n Heukel” tegenover “Basisschool Kastanjehof”. Een foto verder zien we de bus op de plek waar nu de Terblijterweg de Ambyerstraat “doorsnijdt”. In de weide aan de linkerzijde staat nu het L1-gebouw. Op de laatste foto de SBM54 die is aangekomen op de “ingewikkelde” kruising bij keurslager Heuts: de bus komt hier vanaf de Ambyerstraat zuid, tot 1970 Hoofdstraat genoemd, en steekt dan recht over naar de Burgemeester Cortenstraat. Deze straat heette tot 1970 juist nog Ambyerstraat. De naam Ambyerstraat is hier dus in 1970 ook de kruising overgestoken.


Haltplaatsen in Amby 1972-1973

20 maart 1973: Bushalte kerk. De bus zorgde in de smalle Severenstraat regelmatig voor opstoppingen en gevaarlijke situaties. Rechts nog zichtbaar de oude harmoniezaal. Naast de harmoniezaal lag ook nog kleuterschool “’t Hölke” waar meerdere malen per dag de kleuters gebracht en opgehaald werden, wat ook weer leidde tot extra drukte in het smalle straatje.
Datum 11-11-1972: SBM43 bij de eindhalte Van Goghstraat. Inmiddels zijn de huizen afgebouwd.





Busrondje Amby op 20 juni 1973 met de SBM43

Deze mooie fotoreeks toont ons de halte Gouverneur Houbenstraat/Gemeenschapshuis, Bushalte Ambiorixweg, bij bushalte Severenplein - toen nog zonder Abri (in- en uitstappen ging gewoon over het gras). Duidelijk is te zien dat de Beukenhoven nog niet is aangelegd en het rondje “Hovenbuurt” dus nog niet is opgenomen in de busroute. Dat gebeurt pas rond 1976. Ook hier weer: klik op de collage voor een vergroting.

Rondje met de bus in 1973


Busrondje Amby 19 januari 1974

19 januari 1974: Reeks foto's van de halte Ambyerstraat Zuid, halte Ambyerstraat Noord, halte In de O en halte Severenplein.

Rondje met de bus in 1974

Zie ook

  • In deel 2 wordt verder ingegaan op de recente geschiedenis van de stadsbus in Amby
  • Nieuwsgierig geworden naar nog meer informatie over de stadsbus? Er is een speciale facebookgroep die hierover gaat: "Van GAB Maastricht tot Stadsbus Maastricht"