Dames- en Herenathletiekvereniging 1934; AV ‘34
Dames- en Herenathletiekvereniging 1934; AV ‘34 heeft in het verleden getraind in Amby. Langs de Peutgensweg, ongeveer ter hoogte van de Zeishegge en de Sikkelhegge, heeft vroeger een atletiekbaan van AV ’34 gelegen. Een sintelbaan voor heren, maar ook voor dames! Heel uitzonderlijk in het katholieke Zuiden van die tijd. Een boomgaard met een verhaal.
Ontstaan van AV ‘34
Op 14 november 1925 wordt bij MVV een zelfstandige atletiekclub opgericht en telt 14 leden. In 1929 gaat die club verder onder de naam Athletiek Vereeniging Maastricht, A.V.M. Een situatie die blijft bestaan tot 1934. Onder grote druk vanuit de katholieke geestelijkheid, een lege clubkas en een financiële injectie vanuit de rooms-katholieke sportbond stapte de vereniging in 1934 uit de KNAU (Koninklijke Nederlandse Atletiekunie), een neutrale landelijke bond en sloot zich aan bij de RKGAB (R.K. Gymnastiek- en Athletiekbond), een provinciale bond met een Rooms-katholieke levensbeschouwing. De vereniging wijzigde op 29 april 1934 uiteraard haar naam in Rooms-Katholieke Athletiek Vereeniging Maastricht, R.K.A.V.M.
Niet alle leden waren het eens met die toevoeging RK en zij besloten om als tegengeluid in dat zelfde jaar op 27 april een nieuwe vereniging op te richten die niet aan een geloof was gebonden: Dames- en Herenathletiekvereniging 1934; in de volksmond AV ’34.
Voor jongens en meisjes
AV ’34 was geboren. Bij R.K.A.V.M. was atletiek voor meisjes onmogelijk; het zou “volgens de geestelijke waarden zowel ongezond als onethisch zijn om dames in een korte broek door een weiland te laten draven onder het oog van jonge mannen”, aldus een pastoor uit die tijd. Bij AV ’34 daarentegen wordt atletiek voor meisjes vanaf dat moment wél mogelijk gemaakt. De mannen trainen op het MVV-terrein aan de Bloemenweg en de vrouwen aan de Boschpoort. Voor AV ’34 is het moeilijk om jeugdige sporters te werven en jeugdleden riskeren van school te worden gestuurd als zij zich aansluiten bij deze niet-katholieke vereniging, de “roeie” van AV ’34.
Een sintelbaan, een keet en een regenton
1949 was een bewogen jaar voor AV ’34. De vereniging kreeg namelijk de beschikking over een eigen terrein dat gelegen was aan de Peutgensweg in Amby. Het terrein stond bekend onder de naam KUM-terrein. KUM was de afkorting van Kristalunie Maastricht. Voor zover bekend werd het terrein in die tijd gebruikt door een sportclub die bestond uit medewerkers van de Kristalunie Maastricht en AV ’34 mocht dat terrein ook gebruiken. In feite was het gewoon een weiland in het waterwingebied met als enige accommodatie een stenen/houten keet, een regenton en veel, heel veel gras. De keet is in 1949 in het weiland gebouwd, waarschijnlijk door de gemeente Maastricht als eigenaar van het terrein. Bij de leden van AV ’34 gingen al vrij snel de handen uit de mouwen om van de graszoden een soort atletiekterrein te maken, dat wil zeggen iets dat daarop leek met minstens een sintelbaan, want grasbanen waren zo langzaamaan uit de gratie. Binnen de vereniging heerste een prima sfeer want bijna dagelijks waren een aantal leden ter plaatse flink aan het werk met houwelen, schoppen en kruiwagens om een sleuf uit te graven die zes banen breed moest worden, 120 meter lang en 20 cm diep. Voor de overige 280 meter (een atletiekbaan is namelijk 400 meter lang) werden niet zes maar twee banen uitgediept. Uiteindelijk werd de gehele sleuf gevuld met sintels die afkomstig waren van de zinkwitfabriek in Eijsden. Alle werkzaamheden verliepen minder snel dan men had gepland, ondanks de inzet van velen. De oorzaak daarvan moet volgens een oud-hardloper gezocht worden in de té grote gezelligheid rond alle werkzaamheden want “men had altijd dorst, en men hield toevallig niet van pompwater”. Op de baan werd getraind maar er konden geen officiële baanwedstrijden worden gehouden.
Regen speelde een aparte rol bij de sintelbaan. Als het regende en de baan dus kletsnat was dan spetterde de zwarte smurrie alle kanten op en zag je er als hardloper na een tijdje uit als een varken, zó zwart. En thuis waren ze daar al helemaal niet blij mee want de outfit van de vereniging kende nou eenmaal een witte broek.
De keet bestond uit twee ruimten met elk een afzonderlijke deur. De linkse ruimte, nummer 1, was bestemd voor de heren en de rechtse, nummer 2, was bestemd voor de dames. Links naast de kleedruimte voor de heren stond buiten een regenton. Niks meer en niks minder. Geen elektriciteit, geen verwarming, geen stromend water. In beide ruimten hing aan het plafond een stallamp (waarschijnlijk brandde die op petroleum) en als je geluk had dan zat er water in de regenton. Met een zinken emmer (die op een paar plaatsen lek was) nam je water uit de regenton en kon je je tenminste verfrissen. Als er geen water in de ton zat was dat overigens geen probleem, althans niet voor de mannen. Nico Leenders, een van de hardlopers, had namelijk een sleutel van het 250 meter verderop gelegen pompstation omdat zijn vader daar werkte. Met die sleutel verschafte de mannen zich dan toegang tot het pompstation, vulden een paar (lekke) emmers met water en spoedden zich zo vlug als ze konden naar het kleedlokaal om zo weinig mogelijk water verloren te laten gaan. En de dames? Het is niet bekend hoe zij zich verfristen.
De Geusselt
In 1962 werd in het voetbalstadion De Geusselt van MVV de sintelbaan officieel geopend en ter beschikking gesteld aan atletiekvereniging Kimbria. Voor zover kon worden nagegaan is in dat jaar, of vlak daarna in 1963/1964, AV ’34 op verzoek van de gemeente Maastricht overgestapt van de accommodatie aan de Peutgensweg naar De Geusselt en werd de sintelbaan aan de Peutgensweg vanaf dat moment niet meer gebruikt.
Einde van AV ‘34
In 1953 fuseert R.K.A.V.M. met sportvereniging Kimbria (opgericht in 1925) en gaat verder onder de naam Kimbria. Op 18-4-2002 fuseert de atletiekvereniging Kimbria met AV ’34 en vanaf dat moment gaan beide verenigingen samen verder onder de naam Atletiek Maastricht. De sintelbaan en de keet waren al veel eerder van het toneel verdwenen. Op topografische kaarten van het Kadaster waar de sintelbaan en de keet zijn ingetekend komt de sintelbaan vanaf 1967 niet meer voor. De keet daarentegen wordt pas jaren later op het kaartmateriaal geschrapt: 1979. Rekening houdende met het feit dat kaarten niet elk jaar werden bijgewerkt kan het zijn dat zowel de sintelbaan als de keet enkele jaren eerder tegen de vlakte lagen.
Bronnen, noten en/of referenties
|