Kapel aan het Kruis
Kapel aan het Kruis in de Pin ligt aan de rand van Amby. Als men de wijk Amby binnenkomt vanuit het noorden, dan passeert men aan de rechterkant vrij snel hoeve Waterrijk. 200 m verder, op de t-splitsing Westrand – Ambyerstraat Noord ziet men de kapel die reeds geruime tijd beheerd wordt door Stichting “Het Kruis”. De stichting is opgericht 28 juli 1966 en heeft ten doel het oprichten, verzorgen en in stand houden van een of meer devotiekapellen in de Gemeente Amby.
Ontstaan
De toenmalige Joonkheid: “De Pin” heeft in 1908 ter ere van het kruis een kapel gebouwd ter hoogte van het voormalige kruispunt Dorpstraat (tegenwoordig Ambyerstraat Noord) – Hagenstraat – In de O. De bouw heeft 4 jaar in beslag genomen. De kapel deed dienst als een kruiskapel, waar jarenlang ’s-Avonds novenen gehouden werden. Tevens was de kapel rustaltaar tijdens de jaarlijkse sacramentsprocessie. De kapel was eigendom van de Joonkheid, een vereniging van ongetrouwde dames en heren uit de Pin, het noordelijk gedeelte van het dorp Amby.
Afbraak
In 1968 werd de kapel afgebroken, omdat de gemeente andere plannen had met deze locatie. Enkele meters noordelijker werd, zonder daarbij de omwonenden te kennen, een nieuw modern bouwsel neergezet. Aangezien de toenmalige joonkheid niet meer optimaal functioneerde, werd er een stichting geformeerd, aan wie de kapel werd overgedragen. Genaamd stichting “Het Kruis”. De samenstelling van de stichting bestond uit een aantal mensen, waarvan enkele inmiddels overleden zijn. De heren Jacques Dassen en Jean Vreuls zitten nog steeds in het bestuur en zijn lid vanaf het eerste uur.
Nieuwbouw
Omdat er al vrij snel stilte ontstond rondom de kapel, omdat deze niet geaccepteerd werd door de omwonenden in de Pin. Nota bene: het kruis ontbrak erin. De sacramentsprocessie passeerde nog maar om de 4 jaar en de oude Joonkheid was opgeheven bij gebrek aan belangstellende leden. Vanwege de slechte constructie en de eveneens kwalijke afwerking raakte de kapel snel in verval en na een sterke storm en de boel stond op instorten. De stichting onder leiding van Jacques Dassen besloot eind 1981 om het herstel van de kapel aan te pakken. Aan de hand van de opbrengst van financiële acties werd besloten niet de oude krakkemikkige kapel te renoveren maar een geheel nieuwe kapel te bouwen, gestoeld op gelijkenis met de voormalige historische kapel “Aan het Kruis”.
Pintreffen en Amiezaassie
De opzet van de nieuwe kapel, aan de hand van bouwtechnische tekeningen van wijlen Joop Linkens, werd enthousiast ontvangen door de omwonenden, maar zeker ook door de gemeente Maastricht. Amby was inmiddels geannexeerd. Het bestuur besloot dan ook tot het organiseren van een groot volksfeest, met als doel de bouw van de kapel te financieren. Wat was mooier dan dit te houden in de eigen buurt. Ze vonden welwillende medewerking van Guil en Antoinette Damoiseaux, eigenaars van de oude boerenhoeve De Tiendschuur in de Hagenstraat. Het feest kreeg de naam : “PINTREFFEN 1982”. Het bleek een gouden vondst. Het driedaags feest was voor omwonenden, maar tevens werd de hele gemeenschap Amby uitgenodigd op de vrijdagavond tijdens de Veronica Drive-inn-Show, op de zaterdag overdag voor de kleineren en met ’s-avonds een fancy-fair en dansavond voor iedereen en op zondag bij de gezamenlijke koffietafel en het frühshoppen op de binnenplaats. Het feest was geweldig, nog mooier was de financiële opbrengst. En mede doordat er diverse giften van externe organisaties en de gulle gaven van de Ambiese bevolking was een ruim startkapitaal voorhanden. Omdat het feest geslaagd was, besloot de stichting een tweede feest te organiseren: “AMIEZAASSIE”. Ook dit feest was weer een succes.
De bouw 1984 – 1985
April 1984 ging de eerste spade de grond in. De nieuwe locatie waar de nieuwe kapel moest komen, werd na overleg met gemeente, gekozen op de het grasveld naast het punt waar de pas doorgetrokken Westrand tot aan Ambyerstraat Noord aansloot. De eerste steen werd gelegd op 26 augustus 1986 door Bart, de zoon van de voorzitter. De ceremonie werd omlijst door een derde feest: “AMBYANCE IN DE Oo”. Van de bouw en inzegening is een beeldverslag gemaakt. Zie Bouw Kapel aan het Kruis - beeldverslag
Inzegening
Op 7 juli 1985 is de kapel tijdens de sacramentsprocessie ingewijd door pastoor J. van den Asdonk en kapelaan Jac. Maas, gevolgd door een eucharistieviering.. Vele aanwezigen, niet alleen processiegangers, maakten van deze inzegening een waardige herkenning van een historische vernieuwing in De Pin. De kapel was op gepaste wijze volgens oude traditie versierd. Vanaf deze dag siert de kapel weer de buurt de Pin en daarmee geheel Amby. Een oorkonde met een uitgebreid verslag van ontstaan van de oude kapel, de vervanging en de huidige nieuwbouw, inclusief de beschrijving van de diverse financiële acties en de medewerkende omwonenden en leden is ingemetseld.
Op 24 en 25 augustus 1985 vormden het “Pintreffen 85” in country en westernsfeer, een H.Mis met dankzegging en koffietafel de afsluiting van het eerherstel van de kapel “Aan het kruis”.
Het stichtingsbestuur hoopt dat de kapel “Aan het kruis” nog vele jaren in goede staat blijft voortbestaan, en voor gelovigen een plek blijft om een gebed uit te spreken, voor hulp in nood of dankzegging voor verkregen gunsten.
Bijzonderheden
- De heer Ben Paulussen, oud inwoner van de Pin, zoon van F.L.M. Paulussen en Helena van de Hurk, heeft in juni 1993 twee beelden geschonken, n.l. de H. Walburga en de H. Antonius. Deze beelden werden aan de hand van foto‟s gemaakt door plaatselijke kunstenaars uit Indonesië en vervaardigd uit inlands hout. Ze hebben een ereplaats gekregen in de nissen van de huidige Kruiskapel en werden op zondag 4 juli 1993 door pastoor J. van den Asdonk ingezegend.
- Het jaarlijks poetsonderhoud aan de kapel werd en wordt gedaan door de overbuurvrouw mevrouw Goyen.
- De omgeving en bloembakken van de kapel worden onderhouden door de gemeente Maastricht.
Huidige bestuur
| Functie | Naam |
|---|---|
| Voorzitter | Jac Dassen |
| Secretaris | Alphons Damoiseaux |
| Penningmeester | Jean-Pierre Dobbelstein |
| Bestuurslid/Vicevoorzitter | Ron Dassen |
| Bestuurslid | Jos te Mey |
| Bestuurslid | Jean Vreuls |
Postadres: Ambyerstraat 164, 6225 EJ Amby - Maastricht.