Café Wijnands
Café Wijnands beter bekend als ‘de Zjwever’ was gelegen op Eindstraat 11, later Ambyerstraat Noord. Het café was in gebruik tot 1975. Het pand bestaat nu niet meer, maar lag ter hoogte van het huidige viaduct over de A79.
Wie kan beter vertellen over de zaak dan de kasteleinsdochter zelf? Mietty is bereid gevonden een interview te geven over het café:
PERSONALIA
Naam: Mietty Wijnands
Geboortejaar: 1946
Adres destijds: Eindstraat 11
Adres tegenwoordig: Ambyerstraat Noord t.h.v. viaduct A79. Pand is inmiddels gesloopt.
Familiegeschiedenis
Vader Wijnands ‘De Zjwever’ werkte op de Mijn (België) en moeder bij de Céramique in Wijck. In 1943 zijn ze getrouwd en zijn ze verhuisd naar Maastricht. Mietty is geboren in de Capucijnenstraat en op haar negende naar Amby verhuisd bij opa en oma Seyben-Boesten in de Kuilenstraat. Medio 1956 hebben ze het café Bronckers aan de Eindstraat 11 overgenomen. Dit had nog heel wat voeten in de aarde. Om een vergunning te krijgen liep Mietty mee als klein kind naar Wijlré waar vader Wijnands moest aantonen dat hij het kasteleinsvak verstond. Ook hebben ze de eerste periode gebruik gemaakt van de slijterijvergunning van café Kabo uit de Vijfharingenstraat. 1 keer in de maand werd er afgerekend, in het klein cafeetje in Maastricht.
Het café lag ongeveer ter hoogte van het viaduct. Deze was in eigendom van bierbrouwer Mares en later Brand. Dit café hebben ze 18 jaar gerund tot 1975 toen het pand verkocht werd om plaats te maken voor de autoweg (A79).
Hoe zag uw functie (ander woord?) eruit/ Wat hield het werk/functie in?
Mietty was de kasteleinsdochter en hielp vaak mee in de zaak. Als klein kind mocht ze de glazen spoelen, later stond ze zelf achter de tap. Met name moeder Wijnands, de vrouw van de Zjwever, werkte hard in de zaak. De Zjwever (of Zwever zoals hij zelf in het Maastrichts zei) legde graag zelf een kaartje en had een vlotte babbel waardoor er altijd gezelligheid was. Naast het café werkte vader als chauffeur bij de KNP fabriek en was hij 11 jaar lang ceremoniemeester van de Sjlaaibök.
Wat of welke gebeurtenis is u speciaal bijgebleven?
Het café had geen biljart of duivenvereniging maar wel de pijprokersverenging 'de Zwervers'.
De pijprookclub was één van de hoogtepunten van ons café! We waren in heel het land beroemd en
ik ben zelf nog kampioen van de dames geweest. Dat waren mooie tijden waarmee zelfs de krant gehaald werd. In de regio bestonden meer rookverenigingen. Er vonden dan ook regelmatig wedstrijden plaats.
Het was de uitdaging om zo lang mogelijk een prop 2 gram pijptabak brandend te houden in de pijp. Hiervoor kreeg men twee zjwegele en één minuut de kans om de pijp aan te maken. De jury bestond uit 2 leden, één iemand uit de eigen gelederen en één van de tegenpartij. Ik hoor hem nog zeggen: "iech mot rouk zeen!", de pijp mocht immers niet uitgaan. De pijprookvereniging is zelfs een keer kampioen geworden, een feest na afloop!
Feesten konden we sowieso wel goed en dan werd er ‘ne gooie op gedroonke’ . En als de drank is in de man is de wijsheid in de kan... Het café had veel vaste klanten. Op zeker moment wilde eentje naar huis gaan en had nog honger. Hij zag dat moeder de zondagse soep al op had staan. Hij haalde het soepenvlees uit de pan en liet zich het vlees goed smaken. Om te voorkomen dat het vlees gemist werd zorgde hij voor vervanging… de sloffen die naast de kachel stonden verdwenen in de soep! Of een ander verhaal, iemand had flinke honger gekregen en dacht ik raap een paar eieren en ga die hier bakken. En zo gebeurde het. De eieren werden bij de kippen gehaald en verzameld in een hoed. In het café stond de kachel in de hoek te snorren en hop, daar ging de eistruif over de kachel...Moeder was nog dagen bezig geweest met de kachel schoon te maken!
Wie waren er nog meer bij betrokken en wat waren hun functies?
Er waren veel mensen die regelmatig langs kwamen. Veel vrijgezelle mannen uit Amby kwamen bij ons voor een gezellig gesprek. etc. Dan had je ook nog de drankenleverancier, en bijvoorbeeld de gezusters Smeets die zorgden met Nieuwjaar voor de kaw sjotel.
Bijzondere anekdotes/wetenswaardigheden
Op een morgen schrok ik wakker van een harde knal. Een auto was uit de bocht gevlogen en tegen de lantaarnpaal tot stilstand gekomen. Helaas is er toen een dode gevallen. Ik zal dat nooit vergeten. Dat was in de beginjaren ’70. Niet veel later moest het café wijken voor de autoweg (A79) die in aanleg was. Vader en moeder verhuisden toen naar de Rembrandtstraat. Dit was het einde van een tijdperk. Café De Witte Tempel, want zo heette de zaak eigenlijk, was niet meer…