Tijdloos bewaard: een bolhoed die de tand des tijds doorstond

Uit Amiepedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Tijdloos bewaard: een bolhoed die de tand des tijds doorstond

Een oude foto (helaas niet meer te achterhalen) en een bolhoed-op-zolder waren voor Amiepedia aanleiding tot een nader onderzoekje. M.m.v. enkele dorpsgenoten leidde dit tot een klein maar frappant verhaaltje, dat we onze lezers niet willen onthouden. Wellicht herkenbaar voor de bezoekers van voormalig café De Keizer?


              Bolhoed vooraanzicht.jpg    Bolhoed zijaanzicht.jpg
                        

Geschiedenis van de bolhoed

Een bolhoed is een van oorsprong Brits hoofddeksel. De naam van de hoed is afgeleid van de vorm. Bekende bolhoeddragers waren o.a. Charlie Chaplin, Stan Laurel en Oliver Hardy, Winston Churchill, Vader Abraham maar ook stripfiguren als Lambik uit Suske en Wiske. De bolhoed was ook elders, met name in de Verenigde Staten, erg populair. Net als bij veel andere bekende mannenhoeden begint de geschiedenis van de bolhoed in de 19de eeuw. Toen werd het dagelijks dragen van een hoed gewoon. Bovendien was er toen massaproductie mogelijk. Uiteindelijk werd het de meest gedragen hoed van voor de Tweede Wereldoorlog en beleefde hij nog een comeback tijdens de jaren 1950 en 1960. Vroeger werd een hoed vooral gedragen als functioneel accessoire: een hoed beschermde heren tegen regen, kou en wind. Tegenwoordig wordt een hoed meer voor de sier gedragen.

Bolhoed in Amby

In Amby woonden ook heren die een bolhoed droegen. De bolhoed op de foto’s bovenaan dit artikel was eigendom van de welgestelde Pierre van Aubel, een toch wel markante figuur uit Amby. De hoed heeft zelfs na meer dan zestig jaar zijn charme behouden. De bolhoed getuigt van de tijd en de luxe van zijn eigenaar en werd ooit gedragen als symbool van statuur en stijl. Na Pierres dood in 1993 werd de bolhoed met zorg bewaard, waardoor hij zelfs nu nog in prachtige staat is. Dit iconische accessoire was niet alleen een mode-item, maar een symbool van Pierres leven en de welvaart die hij genoot. Het blijft een fascinerend erfgoed van de rijke geschiedenis van Amby en de invloedrijke figuren die daar ooit leefden. Het is toch niet te geloven eigenlijk, hoe dit accessoire door de jaren heen zo mooi intact is gebleven.

Waar komt deze bolhoed nu toch vandaan?

Na het overlijden van Pierre van Aubel werd zijn woning in Amby leeggeruimd. Pierre woonde in het statige huis aan de Dorpsstraat, nu Ambyerstraat-Noord 112. Onder anderen de kinderen van de buren kregen de gelegenheid om een aandenken uit zijn huis te kiezen. Voor een van die kinderen, Eric, was het meteen duidelijk: de bolhoed van Pierre moest voor hem hét aandenken zijn. Deze hoed van ‘buurman Pierke’ was voor hem het uitgesproken voorwerp om de herinnering aan hem levend te houden. Eric nam de hoed mee naar huis en al snel werd het een geliefd erfstuk, dat nu nog steeds voor hem de geschiedenis van ‘Pierke van Aubel uit Amby’ met zich meedraagt.

Bewijs dat deze bolhoed echt de originele van Pierre van Aubel is

In de hoed is duidelijk het bewijs te zien dat deze toebehoorde aan “menier Pierre”. We zien zijn initialen, maar ook de naam “Amby” in de rand staan.

              PVA zijn initialen  Zelfs Amby staat in de hoed vermeld

De binnenkant vertoont duidelijk draagsporen, getuige de volgende twee foto’s.

              Binnenkant rand bolhoed.jpg  Volledige binnenkant bolhoed.jpg

Wie was Pierre van Aubel

Advertentie in de krant met dankbetuiging bij het huwelijk

Van Aubel is een familie uit Amby, waarvan later ook in Maastricht kinderen hebben gewoond. De familie ontleent haar naam aan het Belgische plaatsje Aubel, nabij Luik. Pierre heet voluit Petrus Paulus Joannes van Aubel. Hij is geboren in Amby op 05-03-1912 en aldaar overleden op 28-12-1993. Pierre trouwde op latere leeftijd (hij was 38 jaar) met Antoinette Jennissen, die toen 44 jaar oud was. Hun huwelijk bleef kinderloos.

Pierre was verzekeringsagent van beroep . Hij bezat echter ook, net als andere welgestelde familieleden, een aantal woonhuizen in Amby die hij verhuurde. Hij was een pandjesbaas: een kredietverstrekker en middenstander, die roerende goederen beleent, inkoopt en verkoopt. Wanneer iemand zijn huur niet kon betalen werden vaak antieke- of andere goederen gepacht totdat de huurder wel zijn huur kon betalen. Pierre en Antoinette hadden o.a. op die manier veel rijkdom bij elkaar vergaard. In hun huis hingen - volgens horen zeggen - de nodige antieke klokken.

Dorpsgenoot Myra Stals kan zich Pierre nog goed herinneren:

Pierre was een markant persoon met z'n zwarte zegelring en hoed die hij afnam voor bepaalde dames als begroeting. Hij droeg altijd een driedelig kostuum. Hij woonde in het grote huis naast 't Kempke waar vroeger de kermis was. Zijn ‘kantoor' was, als je de voordeur binnen kwam, meteen links. Er stond een groot bureau met een tafel en vier stoelen. Op tafel lagen tafelperzen die je vroeger vaak zag. Pierre was zeer nauwkeurig en deed graag de assurantiën. Hij keek ook naar de risico’s die je kon lopen. Mijn moeder heeft hier vaak over verteld. Zelf ben ik vaak in het huis geweest om iets te brengen. Bertha van Sofieke had ook de verzekering bij hem. Hij heeft mama er ook op geattendeerd om de tv-mast extra te verzekeren voor als de koningin langs kwam bij een hevige wind. Waarop mama zei: ‘Dan komt ze maar niet!

Pierres echtgenote Antoinette stierf op 83-jarige leeftijd. Pierre stierf bijna drie jaar later op 81-jarige leeftijd. Beiden zijn begraven in het familiegraf op het kerkhof van Amby. Pierres ouders liggen in hetzelfde graf.

Kennisgeving in de krant van zijn overlijden
Grafsteen op het familiegraf

Waar Pierre van Aubel woonde

Pierre en Antoinette woonden in een groot, statig herenhuis aan de Dorpsstraat, nu Ambyerstraat-Noord, op nummer 112. Dit gerenoveerde huis springt anno 2025 nog steeds in het oog.

Het huis in de tijd dat het echtpaar Van Aubel er woonde
Het huis anno 2025; prachtig gerenoveerd
In de achtergrond op deze foto is het huis Van Aubel eveneens zichtbaar

Erfstuk café De Keizer

De opa en/of vader van Pierre van Van Aubel kwam blijkbaar nogal eens in café De Keizer, welk ooit familiebezit was. Om te verpozen of om zaken te doen? Een grote foto van Pierres vader (of was het zijn opa?) hing jaren in een prachtige lijst aan de muur in café De Keizer. Op deze foto stond hij statig afgebeeld, uiteraard met bolhoed. Oud kasteleinsvrouw Ingrid Franssen heeft deze foto, inmiddels met gouachekrijt extra mooi bewerkt, begin jaren negentig van Pierre zelf ontvangen. Tot sluiting van dit café in 2010 heeft een Van Aubel dus in café De Keizer altijd een oogje in het zeil kunnen houden. Zie voor een nadere verklaring ook het artikel café De Keizer - deel 1 op Amiepedia. De omlijste foto is later behouden van de executieverkoop, omdat oud-kasteleinsvrouw Diny Peek o.a. het “veilig” wist op te bergen. Zó veilig zelfs, dat ze nu niet meer weet waar hij is. De hoed van Van Aubel heeft zijn rustplaats gevonden bij dorpsgenote mevr. M. Hollanders op zolder. Dhr. en mevr. Van Aubel hadden vriendschapsbetrekkingen met de familie Cap (Kerkstraat, nu Ambyerstraat Zuid). Uit de familiealbum van deze laatste mochten we twee foto’s publiceren, waarop o.a. Pierre van Aubel werd vereeuwigd.

Mevr. A. van Aubel (links), samen met dhr. en mevr. Cap en zoon
dhr. en mevr. Van Aubel, samen mevr. Cap en zoon John