Jodenvervolging in Amby
Joodse slachtoffers
Op 24 augustus 1942 werden ongeveer 600 Joden verspreid over de hele provincie Limburg opgeroepen zich te melden. Ze moesten zich verzamelen bij de school aan de Prof. Pieter Willemsstraat 39 te Maastricht op 25 augustus.
Meer dan 300 inwoners uit Maastricht zijn gedeporteerd en vermoord door de Nazi’s. Sinds 2015 worden er in Maastricht struikelsteentjes gelegd. Met een struikelsteentje wordt een blijvende herinnering gecreëerd voor deze slachtoffers. Deze struikelsteentjes worden in het trottoir geplaatst voor het huis vanwaaruit iemand gedeporteerd is. Dit geldt voor alle Maastrichtse gedeporteerden, dus naast Joden, Sinti en Roma ook voor de politieke tegenstanders (verzetsstrijders) van het naziregime.
Op 28 juni 2019 werden de laatste struikelsteentjes geplaatst in Amby of op straten die vroeger in de Gemeente Amby lagen. Waaronder deze keer ook twee verzetsstrijders Paul en Hélène Schoenmaeckers.
| Nr | Voornamen | Achternaam | Geboortedatum | Overlijdensplaats | Overlijdensdatum | Adres | Struikelsteentje |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Oskar | Gellert | 4 mei 1920 | Sobibór, Polen | 2 juli 1943 | Ambyerstraat Zuid 38 | 28 juni 2019 |
| 2 | Moses Mechel | Horschowski | 22 juni 1905 | Auschwitz, Polen | 1944 | Ambyerstraat Zuid 63 | 28 juni 2019 |
| 3 | Lea | Horschowski – Felder | 3 februari 1904 | Auschwitz, Polen | 17 januari 1944 | Ambyerstraat Zuid 63 | 28 juni 2019 |
| 4 | Isaak | Kaczor | 14 december 1898 | Sakrau, Polen | 28 februari 1943 | Ambyerstraat Zuid 68 | 28 juni 2019 |
| 5 | Scheindel | Kaczor – Schubert | 8 mei 1895 | Auschwitz, Polen | 31 augustus 1942 | Ambyerstraat Zuid 68 | 28 juni 2019 |
| 6 | Israel | Käfebaum | 30 januari 1896 | Auschwitz, Polen | 18 oktober 1942 | Ambyerstraat Zuid 68 | 28 juni 2019 |
| 7 | Toni | Käfebaum - Schubert | 20 april 1899 | Auschwitz, Polen | 1 oktober 1942 | Ambyerstraat Zuid 68 | 28 juni 2019 |
| 8 | Hélène | Schoenmaeckers | 3 juli 1894 | Sankt Gallen, Zwitserland | 11 juli 1945 | Bergerstraat 2-4 | 28 juni 2019 |
| 9 | Paul | Schoenmaeckers | 21 september 1886 | Obernitz, Tsjechie | 21 april 1945 | Bergerstraat 2-4 | 28 juni 2019 |
| 10 | Hersch | Horschowski | 14 juli 1903 | Gross-Rosen, Polen | 7 februari 1945 | Bergerstraat 47 | 28 juni 2019 |
| 11 | Ester | Horschowski – Willner | 19 januari 1900 | Auschwitz, Polen | 31 augustus 1942 | Bergerstraat 47 | 28 juni 2019 |
| 12 | Jetschen | Horschowski | 8 juni 1933 | Auschwitz, Polen | 31 augustus 1942 | Bergerstraat 47 | 28 juni 2019 |
| 13 | Abraham Marcus | Horschowski | 26 november 1938 | Auschwitz, Polen | 31 augustus 1942 | Bergerstraat 47 | 28 juni 2019 |
| 14 | Paula | Kaufmann – Daniels | 30 juni 1879 | Sobibór, Polen | 2 juli 1943 | Longinastraat 67 | 14 september 2017* |
| 15 | David | Cyncynatus | 29 januari 1899 | Sobibór, Polen | 28 mei 1943 | Ambyerstraat Zuid 5 | 4 mei 2015 |
| 16 | Rajna | Cyncynatus – Aronovskaité | 23 januari 1907 | Sobibór, Polen | 28 mei 1943 | Ambyerstraat Zuid 5 | 4 mei 2015 |
| 17 | Jenny | Cyncynatus | 10 maart 1938 | Sobibór, Polen | 28 mei 1943 | Ambyerstraat Zuid 5 | 4 mei 2015 |
| 18 | Betty | Kaufmann - Davids | 27 maart 1909 | Auschwitz, Polen | 31 augustus 1942 | Ambyerstraat Zuid 36 | 4 mei 2015 |
| 19 | Emil Isak | Davids | 19 november 1874 | Sobibór, Polen | 23 juli 1943 | Ambyerstraat Zuid 36 | 4 mei 2015 |
| 20 | Sophie Julie | Davids – Dannenbaum | 6 april 1881 | Sobibór, Polen | 2 juni 1943 | Ambyerstraat Zuid 36 | 4 mei 2015 |
| 21 | Sally | Daniels | 27 juni 1889 | Auschwitz, Polen | 19 februari 1943 | Ambyerstraat Zuid 56 | 4 mei 2015 |
| 22 | Abraham | Rosenzweig | 14 april 1901 | Westerbork | 11 september 1942 | Ambyerstraat Zuid 58 | 4 mei 2015 |
| 23 | Heinrich | Gläser | 27 januari 1921 | Auschwitz, Polen | 19 augustus 1942 | Ambyerstraat Zuid 71 | 4 mei 2015 |
| 24 | Jacob Aron | Zeligman | 15 juli 1899 | Auschwitz, Polen | 1 oktober 1942 | Ambyerstraat Zuid 34 | 13 april 2016 |
| 25 | Fanni | Zeligman-Wajnkowski | 9 september 1898 | Auschwitz, Polen | 1 oktober 1942 | Ambyerstraat Zuid 34 | 13 april 2016 |
| 26 | Isabella | Zeligman | 18 juli 1939 | Auschwitz, Polen | 1 oktober 1942 | Ambyerstraat Zuid 34 | 13 april 2016 |
*Het struikelsteentje werd eerst op 4 mei 2015 gelegd op de Ambyerstraat Zuid 36. Dit bleek na meer onderzoek het verkeerde adres en daarom verplaatst.
Andere oorlogsslachtoffers
Er zijn ook oorlogsslachtoffers die (nog) nergens worden herdacht in Amby. Niet door een monument of struikelsteentje daarom via deze weg een digitale herdenkingsplek.
| Nr | Naam | Geboortedatum | Geboorteplaats | Beroep | Adres in Amby | Overlijdensdatum | Overlijdensplaats |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Hubert Ummels | 15 juli 1894 | Amby | Opperwachtmeester/Verzetsstrijder | Dorpsstraat | 30 augustus 1944 | Belfeld |
| 2 | Bernhard Wajnkowski | 15 januari 1902 | Lodz | Eigenaar winkel in manufacturen | Hoofdstraat 36 | 31 augustus 1943 | Auschwitz, Polen |
| 3 | Sura Frajda Wajnkowski-Piotrkowski | 9 september 1908 | Widawa | - | Hoofdstraat 36 | 3 september 1943 | Auschwitz, Polen |
| 4 | Harald Wajnkowski | 28 maart 1930 | Hamborn | - | Hoofdstraat 36 | 3 september 1943 | Auschwitz, Polen |
| 5 | Iza Wajnkowski | 28 oktober 1938 | Heerlen | - | Hoofdstraat 36 | 3 september 1943 | Auschwitz, Polen |
| 6 | Jacob Winterfeld | 19 december 1908 | Keulen | - | Hoofdstraat 52 | 30 juni 1944 | Auschwitz, Polen |
| 7 | Pia Vliexs | 18 mei 1920 | Maastricht | Verpleegster/Verzetsstrijdster | Bergerstraat | 11 september 1944 | Opglabbeek (België) |
| 8 | Bertha Vliexs | 6 januari 1923 | Amby | Verpleegster/Verzetsstrijdster | Bergerstraat | 11 september 1944 | Opglabbeek (België) |
| 9 | Sieske Vliexs | 2 november 1925 | Amby | Verzetsstrijdster | Bergerstraat | 11 maart 2016 | Maaseik (België) |
Trivia
- Voor meer informatie over de burgerslachtoffers uit Amby zie het artikel: Oorlogsslachtoffers